شرایط مرخصی زایمان

شرایط استفاده از مرخصی زایمان یکی از دغدغه های مهم کارمندان خانم در زمان بچه دار شدن است. شاید سال های قبل این موضوع حداقل در کشور اهمیت کم تری داشت. اما در حال حاضر دیگر چنین نیست و یکی از موضوعات مهم در قوانین کار و بیمه تامین اجتماعی به حساب می آید. دلیل این موضوع هم افزایش روزافزون تعداد خانم ها در ادارات و شرکت های گوناگون دولتی و خصوصی می باشد. همه این خانم ها در صورت ازدواج امکان مادر شدن را داشته و می خواهند از شرایط مرخصی زایمان اطلاع پیدا کنند. با توجه به سیاست های کشور در مواجهه با تولید مثل و افزایش جمعیت، شرایط استفاده از مرخصی زایمان قبل از زایمان هم تا حد زیادی بهبود پیدا کرده است. بنابراین، آن دسته از خانم های کارمند که به این دلیل نمی توانند فرصت مادر شدن را حداقل زودتر به دست آورند، دیگر نگران این موضوع نباشند.

البته اگر چه شرایط مرخصی زایمان برای خانم ها بسیار اهمیت دارد، اما آقایان هم نیم نگاهی به آن دارند. چرا که زمان تولد یک کودک، مادر ان شرایط سختی را تحمل می کند و به راحتی نخواهند توانست کارهای خود و کودک را انجام دهد. در این گونه موارد حضور پدر در خانواده می تواند بسیار کمک کننده باشد. به همین دلیل، موضوع مهم دیگر که افرادی زیادی پیگیر آن هستند، شرایط استفاده از مرخصی زایمان برای مردان می باشد. در بسیاری از کشورهای دنیا این مورد هم بسیار مهم بوده و در برخی موارد به پدر کودک هم به اندازه مادر مرخصی تعلق گرفته است تا به راحتی بتوانند مرحله زایمان نوزاد و مشکلات آن را پشت سر بگذارند. ما در ادامه به طور کامل به شرایط استفاده از مرخصی زایمان هم برای خانم ها و هم برای آقایان خواهیم پرداخت تا هیچ گونه ابهامی در این مورد برای شما وجود نداشته باشد.

قبل از این که به شرایط استفاده از مرخصی زایمان بپردازیم، توضیحاتی مهم در مورد این مرخصی را برای شما ارائه خواهیم داد. این نوع مرخصی به کارمندان یا کارگران زن در زمان بارداری و وضع حمل تعلق می گیرد. مدت این مرخصی در سال های قبل حدود ۶ ماه بود اما از سال ۹۲ با تغییر مواجه شده و به ۹ ماه افزایش یافت. اگر چه حدود ۸ سال از این مصوبه می گذشت، اما تا امسال یعنی سال ۱۴۰۰، این مصوبه در بسیاری از شرکت ها به خوبی اجرا نمی شد. به عبارتی، شرایط مرخصی زایمان برای خانم ها آن چیزی نبود که در قانون مصوب گردیده بود. این مورد هم بیش تر به عدم تامین اعتبار برای این طرح توسط دولت و مشکلات موجود با سازمان تامین اجتماعی بر می گشت. اما در سال ۱۴۰۱ مشکلات این قانون از قبل تصویب شده برطرف گردید و دیگر خانم ها می توانند با خیالی راحت از مرخصی ۹ ماهه زایمان استفاده نمایند.

نکته مهم دیگر در مورد شرایط استفاده از مرخصی زایمان قبل از زایمان برای خانم ها این است که این مرخصی همراه با حقوق می باشد. نه تنها حقوق آن ها در این زمان پرداخت می شود، بلکه شامل عیدی و پاداش هم خواهد بود. بنابراین، هیچ گونه نگرانی از این بابت وجود ندارد. البته باید توجه داشت که این قانون در شرکت ها و ادارات دولتی به طور کامل انجام می گیرد، اما در شرکت های خصوصی گاه قوانین داخلی وجود داشته و گاه بر اساس شرایط تامین اجتماعی رفتار می شود. با وجود همه این ها، خانم ها در هر جایی که مشغول به کار باشند، در هنگام زایمان می توانند از این مرخصی استفاده کنند. در واقع یک حق قانونی و شرعی برای آن ها است و کسی حق ایستادن در برابر آن را دارد. در ادامه به تعدادی از شرایط قانونی استفاده از این مرخصی و هم چنین شرایط استفاده از مرخصی زایمان برای مردان خواهیم پرداخت.

قانون کار یک سری شرایط استفاده از مرخصی زایمان قبل از زایمان در نظر گرفته است که برای بهره مند از این مرخصی حتما باید به آن ها توجه داشته باشید. تعدادی از مهم ترین شرایط مرخصی زایمان شامل موارد زیر می شوند.

•  اگر خانم باردار در یک سال قبلی سابقه کاری خود ۶۰ روز پرداختی بیمه داشته باشد، می تواند از این مرخصی استفاده نماید.خصی حتما باید به آن ها توجه داشته باشید. تعدادی از مهم ترین شرایط مرخصی زایمان شامل موارد زیر می شوند.
•  در صورت داشتن شرایط فوق، خانم می تواند از کمک هزینه ها و معاینه ها پزشکی قبل، هنگام و بعد از زایمان استفاده کند.
•  در صورتی که خانم باردار این خدمات را نخواهد، می تواند در ازای آن ها درخواست یک وجه نقد داشته باشد.
•  شرایط استفاده از مرخصی زایمان برای فرزندان چهارم به بعد دیگر این گونه نبوده و مرخصی با این شرایط وجود نخواهد داشت. مگر این که فرزندان قبلی فوت کرده باشند.
•  در مواردی که پزشک تامین اجتماعی تشخیص دهد، باید در هنگام کار خانم باردار به او کار سبک تری محول شده تا در این زمان اذیت نشود.

یکی دیگر از نکات با اهمیت در مورد زایمان، شرایط استفاده از مرخصی زایمان برای مردان است. در سال های گذشته برای کارکنان شرکت های دولتی و کارمندان قوای سه گانه حدود ۱۴ روز مرخصی استحقاقی زایمان در نظر گرفته می شد. اما این مورد در سال ۹۵ تغییر کرده و به ۳ روز کاهش پیدا کرد. در حال حاضر، شرایط مرخصی زایمان برای مردان به این صورت است که در صورت پدر شدن، سه روز به آن ها مرخصی تشویقی داده می شود. اما همان طور که گفتیم، این شرایط مربوط به کارمندان دولتی بوده و به کارکنان شرکت های خصوص تعلق نخواهد گرفت. اما در برخی موارد مشاهده شده است که شرکت های خصوص شرایط بسیار بهتری را برای کارمندان مرد خود در این گونه موارد رقم زده اند که این موضوع هم بستگی به شرکت دارد.